Hiểu rõ các quy định về thuế và lệ phí liên quan đến việc xây nhà ở không chỉ giúp người dân hiểu rõ nghĩa vụ của mình mà còn cho phép họ kiểm tra xem các cơ quan chức năng đã tuân thủ quy định hay chưa. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin về các loại thuế và lệ phí cần thiết khi thực hiện dự án xây dựng nhà ở.
Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân khi xây nhà
Khi hộ gia đình, cá nhân thuê đơn vị thầu xây dựng
Đối tượng đóng thuế
Trong Công văn số 3700/TCT/DNK ngày 11/11/2004 của Tổng cục Thuế, quy định rõ ràng rằng các tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực xây dựng phải thực hiện việc đăng ký và kê khai đóng thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp (đối với các doanh nghiệp làm đơn vị thầu xây dựng) tại cơ quan thuế địa phương nơi họ đã đăng ký kinh doanh hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình.
Tóm lại, các bên nhận thầu xây dựng (bao gồm cả cá nhân và tổ chức nhận thầu xây dựng nhà) phải chịu trách nhiệm đăng ký, kê khai và nộp các loại thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân tới cơ quan thuế.
Phương pháp tính thuế
Trong trường hợp chủ thầu xây dựng là cá nhân, như là tư nhân chẳng hạn, thì họ phải tuân thủ phương pháp nộp thuế theo từng lần phát sinh, như quy định tại điểm b, khoản 2 của Điều 6 trong Thông tư 40/2021/TT-BTC.
Đáng chú ý, vì hầu hết các nhà thầu xây dựng chủ yếu là cá nhân trong thực tế, do đó, cách tính thuế, chuẩn bị hồ sơ, và thời hạn nộp thuế đều được xác định theo phương pháp nộp thuế theo từng lần phát sinh.
Công thức tính thuế
Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ thuế GTGT
Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN x Tỷ lệ thuế TNCN
Hồ sơ thuế và nơi nộp hồ sơ khai thuế
- Hồ sơ khai thuế:
Tại Khoản 1 Điều 12 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định chi tiết về hồ sơ kê khai thuế theo từng lần phát sinh gồm các giấy tờ sau:
- Tờ kê khai thuế theo mẫu số 01/CNKD
- Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh (áp dụng cho việc nộp thuế theo phương pháp kê khai) được thực hiện theo mẫu số 01-2/BK-HĐKD. Trường hợp hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai và có căn cứ xác định doanh thu từ cơ quan chức năng xác nhận, không cần nộp Phụ lục Bảng kê mẫu số 01-2/BK-HĐKD.
- Nơi nộp hồ sơ kê khai thuế
Trong trường hợp cá nhân là chủ thầu xây dựng tư nhân, việc nộp thuế sẽ được tiến hành tại Chi cục Thuế quản lý trực tiếp tại địa phương mà cá nhân thực hiện hoạt động xây dựng.
Thời gian nộp hồ sơ khai thuế
Thời hạn cuối cùng để nộp hồ sơ khai thuế là vào ngày thứ 10 tính từ ngày mà nghĩa vụ thuế phát sinh, theo quy định tại khoản 3 của Điều 12 trong Thông tư 40/2021/TT-BTC.
Thời hạn đóng thuế
Thời hạn đóng thuế theo từng lần phát sinh trùng với ngày cuối cùng trong thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Trong trường hợp cần bổ sung hồ sơ khai thuế, thì thời hạn nộp thuế sẽ được tính dựa trên thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế gốc, nếu có lỗi hoặc thiếu sót.
Khi hộ gia đình, cá nhân tự xây nhà ở
Hộ gia đình khi tự xây nhà không phải nộp các loại thuế như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng (GTGT), và thuế thu nhập cá nhân. Điều này được xác định rõ trong các quy định của Công văn số 3381/TCT-CS ngày 8/9/2008, Công văn số 2010/TCT-CS ngày 16/5/2017, và Công văn số 3077/TCT-CS ngày 9/8/2018.
Lệ phí cấp giấy phép xây nhà
Trường hợp áp dụng
Chỉ áp dụng trong trường hợp xây dựng nhà ở riêng lẻ, yêu cầu phải có giấy phép xây dựng.
Mức đóng lệ phí xin cấp giấy phép xây nhà
Theo khoản 6 Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC có quy định rõ về lệ phí cấp giấy phép xây dựng thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương. Do đó, mức lệ phí này có sự khác biệt giữa các tỉnh và thành phố.
Mặc dù có sự khác nhau, lệ phí cấp giấy phép xây dựng cho nhà ở riêng lẻ trong các tỉnh và thành phố dao động từ 50.000 đồng – 100.000 đồng/lần cấp.
Lệ phí trước bạ
Trường hợp áp dụng
Khi chủ sở hữu nhà ở quyết định đăng ký quyền sở hữu cho ngôi nhà sau khi hoàn thành xây dựng, họ cần phải nộp lệ phí trước bạ. Cụ thể, khi muốn ghi thông tin về quyền sở hữu nhà ở lên trang 2 của Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng), thì việc đó sẽ kèm theo việc đóng lệ phí trước bạ.
Đối tượng đóng lệ phí trước bạ
Tại Điều 3 của Nghị định 140/2016/NĐ-CP, quy định rõ về đối tượng chịu lệ phí trước bạ như sau:
Các tổ chức và cá nhân sở hữu tài sản thuộc đối tượng phải chịu lệ phí trước bạ khi muốn đăng ký quyền sử dụng hoặc sở hữu với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo quy định tại Điều 2 của Nghị định này. Tuy nhiên, có những trường hợp được miễn lệ phí trước bạ, theo quy định tại Điều 9 của Nghị định này.
Nói cách khác, người phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu là chủ sở hữu nhà ở. Trong các tình huống có hợp đồng thi công xây dựng giữa các cá nhân, hộ gia đình và nhà thầu, các bên có thể thỏa thuận rằng người nộp lệ phí trước bạ sẽ là nhà thầu.
Mức đóng lệ phí trước bạ
Theo quy định tại Điểm b, khoản 2 của Điều 3 Thông tư 301/2016/TT-BTC, cách tính lệ phí trước bạ cho nhà ở được thực hiện như sau:
Lệ phí trước bạ phải nộp = 0.5% x (diện tích x Giá 01 m x Tỷ lệ % chất lượng còn lại)
Cụ thể trong đó:
- Giá mỗi mét vuông (m2) được xác định dựa trên giá thực tế xây dựng mới của từng cấp và hạng nhà, theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương (vì vậy cần tham khảo văn bản của từng địa phương để có dữ liệu để tính toán).
- Đối với nhà mới xây dựng hoàn thành, không cần phải nhân (x) với tỷ lệ phần trăm chất lượng còn lại.
Trên đây là những chia sẻ về “3 loại thuế phí phải nộp khi xây nhà ở”, hi vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình lên kế hoạch và xây dựng ngôi nhà của mình. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sửa nhà ở trọn gói H.BUILD tự tin có thể giúp bạn thiết kế và hoàn thiện tổ ấm trong mơ cho gia đình bạn. Nếu bạn có những thắc mắc hay cần được tư vấn thì đừng ngại liên hệ với HBUILD nhé.
